بررسی رابطه‎ی دمای سطح زمین با اعماق خاک (مطالعه‎ی موردی: استان کرمانشاه)

Authors

فیروز مجرد

حدیث صادقی

abstract

مطالعه‎ی دمای اعماق خاک از نظر هواشناسی، اقلیم شناسی، کشاورزی، صنعت و دیگر فعّالیّت‎های زیستی اهمّیّت فراوانی دارد. در این پژوهش، روابط دمای سطح زمین با دماهای اعماق 10، 50 و 100 سانتی متری خاک بررسی شد. این بررسی در پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه با بهره‎گیری از آمار ساعات30/6 صبح و 30/6 بعدازظهر در یک دوره‎ی 14 ساله (2006- 1993) و با استفاده از روش‎های آماری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش ژرفای خاک، دامنه‎ی نوسان سالانه‎ی دما و به‎ویژه دامنه‎ی شبانه روزی دما کاهش می یابد تا اینکه در عمق 5/0 متری، کمابیش اختلاف شبانه‎روزی دما از بین می رود. همچنین نوسان‎های شبانه روزی دمای هر عمق، در تابستان بیشتر از فصول دیگر است. اختلاف سالانه‎ی دما بین سطح زمین و اعماق، تا عمق 50 سانتی متری افزایش پیدا می کند؛ ولی از آن به بعد کمابیش به حالت ثبات می‎رسد. آزمون t با نمونه های وابسته نشان داد که میانگین ارقام سالانه‎ی دما در دو عمق 50 و 100 سانتی متری و نیز، اختلاف شبانه روزی دما بین این دو عمق، اختلاف معنا داری را نشان نمی‎دهد. تشابه رفتار منحنی های دمایی در اعماق خاک حاکی از آن است که جنس خاک، صرف‎نظر از اختلاف‎هایی که در اثر تفاوت های آب‎وهوایی پدید می‎آید، تأثیر چندانی در ترتیب توزیع ارتفاعی (عمقی) دما ندارد. در فصل زمستان، پایین‎ترین دماهای حداقل در اعماق 10، 50 و 100 سانتی متری خاک، نسبت به پایین‎ترین دماهای سطح زمین، به‎طور میانگین به‎ترتیب 3، 13 و 33 روز تأخیر نشان می‎دهد. این تأخیر برای بالاترین دماهای حداقل در فصل تابستان چند روز بیشتر است. بنابراین می‎توان نتیجه گرفت که درکل پایین‎ترین دماها، زودتر از بالاترین دماها به عمق معیّنی می‎رسند. دماهای اعماق خاک در ایستگاه‎ها با استفاده از یک مدل وایازی چندگانه و برمبنای سه متغیّر دمای سطح خاک، شماره‎ی روز سال و عمق موردنظر با دقّت خوب برآورد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی رابطه‎ی دمای سطح زمین با اعماق خاک (مطالعه‎ی موردی: استان کرمانشاه)

مطالعه‎ی دمای اعماق خاک از نظر هواشناسی، اقلیم‌شناسی، کشاورزی، صنعت و دیگر فعّالیّت‎های زیستی اهمّیّت فراوانی دارد. در این پژوهش، روابط دمای سطح زمین با دماهای اعماق 10، 50 و 100 سانتی‌متری خاک بررسی شد. این بررسی در پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه با بهره‎گیری از آمار ساعات30/6 صبح و 30/6 بعدازظهر در یک دوره‎ی 14 ساله (2006- 1993) و با استفاده از روش‎های آماری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد ...

full text

بررسی رابطه دمای سطح زمین با اعماق مختلف خاک (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

مطالعه دمای خاک در اعماق مختلف، از نظر هواشناسی، اقلیم شناسی(بخصوص در مقیاس خرد)، کشاورزی و صنعت، حائز اهمیت است. در این تحقیق با استفاده از روشهای آماری و با بهره گیری از آمار روزانه، روابط دماهای اعماق خاک(10، 50 و 100 سانتیمتری) با دماهای سطح زمین در پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه در ساعات 30/6 صبح و 30/6 بعدازظهر در یک دوره 14 ساله مطالعه شد. نتایج مطالعه نشان داد که دماها در عمق 10 س...

15 صفحه اول

بررسی روند تغییرات دمای اعماق خاک در ایستگاه خرم‌‌ آباد

مطالعة دمای اعماق خاک از نظر هواشناسی، اقلیم شناسی،کشاورزی، صنعت و دیگرفعالیت‌های‌زیست‌محیطی اهمیت فراوانی دارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی روند دمای اعماق خاک در ایستگاه خرم‌‌‌آباد می‌‌باشد. بدین منظور داده‌‌‌های روزانه دمای خاک ایستگاه سینوپتیک خرم‌‌آباد در اعماق 5، 10، 20، 30، 50 و 100 سانتیمتری از سطح زمین در ساعات 03، 09 و 15 به وقت گرینویچ در دوره آماری 7 ساله (2010-2...

full text

تغییرات دمای هوا و دمای اعماق مختلف خاک در شمال استان فارس

مطالعه دمای خاک در اعماق مختلف، از نظر هواشناسی، اقلیم‌شناسی (بخصوص در مقیاس خرد)، کشاورزی و صنعت حائز اهمیت است. روش‌ پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و هدف آن تعیین تغییرات دمای هوا و دمای اعماق (5، 10، 20، 30، 50 و 100) سانتیمتر خاک در ساعتهای 5/6، 5/12 و 5/18 طی دوره آماری 2016-1995 در منطقه شمال استان فارس می باشد. آمار روزانه از مرکز هواشناسی استان دریافت گردید و داده‌ها در نرم‌افزارهای اکسل و SP...

full text

بررسی ارتباط نوسانات دمای هوا با دمای اعماق مختلف خاک (مطالعه موردی: ایستگاهای منتخب استان آذربایجان شرقی)

: دمای خاک یکی از عوامل مهم هواشناسی کشاورزی است و در بیشتر موارد از نظر اکولوژیکی ، برای گیاهان مهم تر از دمای هوا می باشد. حداکثر و حداقل دمای خاک بر جوانه زدن ، فعالیت های ریشه ، مقدار و مدت دوره رشد گیاه و تولید و گسترش امراض گیاهان موثر است . مهمترین هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین دمای هوا و دمای اعماق مختلف خاک (5، 10، 20، 30؛ 50، 100 سانتی متری) به صورت روزانه ( در ساعات 6:30، 12:30، 18:...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشهای جغرافیای طبیعی

Publisher: مؤسسه جغرافیا

ISSN 2008-630X

volume 45

issue 1 2013

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023